Δρ. Κουμούτσος Ιωάννης
(ΜD, MSc, FEBGH)
Γαστρεντερολόγος - Επεμβατικός Ενδοσκόπος
Επιστημονικός συνεργάτης
Νοσοκομείο Ιασώ
Τοποθετηση Γαστροστομίας
Τι είναι η διαδερμική ενδοσκοπική γαστροστομία (PEG);
Είναι η διαδικασία τοποθέτησης καθετήρα σίτισης στο στομάχι μέσω μίας μικρής τομής στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα, με τη βοήθεια του ενδοσκοπίου. Η διαδικασία έχει ως στόχο τη σίτιση ασθενών οι οποίοι δεν μπορούν να λάβουν τροφή από το στόμα (π.χ. ασθενείς μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο οι οποίοι παθαίνουν εισροφήσεις τροφών στον πνεύμονα όταν λαμβάνουν τροφή από το στόμα).
Ποιες είναι οι ενδείξεις τοποθέτησης PEG?
Η PEG εφαρμόζεται σε ασθενείς οι οποίοι δεν μπορούν να καταναλώσουν ικανοποιητική τροφή από το στόμα για να καλύψουν τις καθημερινές τους διατροφικές ανάγκες. Τα συνηθέστερα αίτια τοποθέτησης διαδερμικής γαστροστομίας είναι νευρολογικές παθήσεις σχετιζόμενες με «φτωχή» κατάποση, π.χ. ασθενείς μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, σκλήρυνση κατά πλάκα, νόσο Parkinson καθώς και ασθενείς με καρκίνο της στοματο-ρινο-φαρυγγικής κοιλότητας ή του οισοφάγου. Ο σωλήνας σίτισης μπορεί επίσης να απαιτηθεί σε ασθενείς με κακοήθεια εντός της κοιλιάς η οποία προκαλεί συμπίεση και απόφραξη του στομάχου ή του λεπτού εντέρου.
Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της τοποθέτησης PEG;
Πριν τη διάρκεια της επέμβασης, ο ιατρός διενεργεί γαστροσκόπηση με στόχο την ορθή τοποθέτηση της γαστροστομίας στο εσωτερικό του στομάχου. Ακολούθως δημιουργείται μία τομη στο πρόσθιο κοιλιακό τοίχωμα δια μέσου της οποίας τοποθετείται ένας σωλήνας σίτισης εντός του στομάχου ή εντός του λεπτού εντέρου.
Προετοιμασία για την εξέταση
Ο γιατρός θα καταγράψει το ιστορικό σας και θα δει τις εξετάσεις σας. Μην ξεχάσετε να αναφέρετε αναπνευστικά, καρδιολογικά, νευρολογικά ή ψυχιατρικά προβλήματα, αλλεργίες και τα φάρμακα που τυχόν παίρνετε. Αναφέρετε αν έχετε προστάτη, γλαύκωμα, διαβήτη και αν παίρνετε ασπιρίνη, αντιαιμοπεταλιακά ή αντιπηκτικά φάρμακα.
ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΞΕΤΑΣΗ
Ειναι πολύ σημαντικό το στομάχι να είναι άδειο ώστε να μπορούμε να ανιχνεύσουμε ακόμα και μικρές αλλοιώσεις, και προς αποφυγή επιπλοκών κατά την εξέταση
Ο ασθενής πριν την εξέταση πρεπει να παραμένει νηστικός για τουλάχιστον 6 ώρες χωρίς να καταναλώσει οποιαδήποτε στερεή τροφή. Επιτρέπεται η κατανάλωση νερού ή άλλων διαυγών υγρών (καφές/τσάι/χυμοί- οχι γαλα) εώς και 2 ώρες πριν την εξέταση.
-
Αν λαμβάνετε αντιπηκτικά φάρμακα μην πάρετε το αντιπηκτικό σας την ημέρα της εξέτασης.
-
Αν λαμβάνετε φάρμακα για σακχαρώδη διαβήτη μην λάβετε οποιοδήποτε φάρμακο όση ώρα είστε νηστικός προ της εξέτασης. Καλό είναι να μετρήσετε το σάκχαρο σας 30 λεπτά πριν την προσέλευσή σας. Αν είναι πολύ χαμηλό μπορεί να πάρετε μία καραμέλα ή να πιείτε λίγο χυμό ώστε να αποφύγετε τυχόν υπογλυκαιμία.
-
Όλα τα υπόλοιπα φάρμακα μπορούν να ληφθούν με λίγο νερό εώς και 2 ώρες προ της εξέτασης.
Κατά τη διάρκεια της επέμβασης
-
Ο ιατρός σας ακολούθως διενεργεί γαστροσκόπηση με στόχο τον εντοπισμό του σημείου διέλευσης της γαστροστομίας εντός του στομάχου
-
Ακολουθεί τομή στο πρόσθιο τοίχωμα της κοιλιάς μέσω της οποίας διέρχεται ο σωλήνας γαστροστομίας η οποία στερεώνεται στο τοίχωμα αυτής. Μεταξύ του δέρματος και του σημείου στήριξης της γαστροστομίας τοποθετούνται αποστειρωμένες γάζες ώστε να αποφεύγετε η απευθείας επαφή του σωλήνα σίτισης στο δέρμα και με αυτό τον τρόπο να μειωθεί ο κίνδυνος επιπλοκών
-
Η επέμβαση διαρκεί 30-45 λεπτά
Μετά την επέμβαση
-
Θα πρέπει να παρακολουθείστε προσεκτικά για τις επόμενες 24 ώρες για πιθανές επιπλοκές
-
Κάποιος ενήλικας θα πρέπει να σας συνοδεύσει σπίτι μετά την επέμβαση. Μην οδηγήσετε και μη χειριστείτε κάποιο μηχάνημα για τις επόμενες 24ώρες
-
Ίσως παρατηρήσετε μικρή διαρροή υγρού μέσω του δέρματος (στο σημείο εισόδου της γαστροστομίας) τις επόμενες 24-48 ώρες
-
Θα πρέπει να αλλάζετε τις γάζες καθημερινά για αποφυγή μολύνσεων
-
Καθαρίζετε καθημερινά την περιοχή της στομίας στο δέρμα με νερό και σαπούνι και ακολούθως τοποθετείτε αποστειρωτική κρέμα
-
Κάποιος διαιτολόγος θα πρέπει να σας ενημερώσει για το πότε θα αρχίσετε τη σίτιση μέσω του σωλήνα και πως θα συνεχίσει η σίτιση μέσω αυτού μέσω έτοιμων τροφών σίτισης που προωθούνται μέσω του σωλήνα
-
Για μερικές ημέρες θα νοιώθετε κνησμό και πόνο στη σημείο εισόδου της γαστροστομίας μέσω του δέρματος
-
Οι σωλήνες σίτισης δεν χρειάζονται συχνή αλλαγή και η διάρκεια τους μπορεί να διαρκέσει αρκετούς μήνες
-
Αν παρουσιάζετε οποιοδήποτε πρόβλημα με το σωλήνα, ενημερώστε τον ιατρό σας
Υπάρχουν επιπλοκές από την τοποθέτηση PEG γαστροστομίας;
Μερικές φορές είναι δυνατό να παρουσιασθούν επιπλοκές από την επέμβαση. Οι πλέον συνήθεις επιπλοκές είναι διαρροή υγρών ή τροφής από το σημείο τομής στο δέρμα, , πόνος, μικρή αιμορραγία, μόλυνση στο σημείο τομής του δέρματος. Ενημερώστε τον ιατρό σας αν παρατηρήσετε κάποια επιπλοκή. Πιο σοβαρές επιπλοκές είναι σπάνιες αλλά δυνατό να συμβούν. Αυτές αφορούν μεγάλη αιμορραγία, περιτονίτιδα (μόλυνση εντός της κοιλιάς) και βλάβη στο έντερο ή σε γειτονικά όργανα. Καθυστερημένες επιπλοκές αποτελούν το σύνδρομο ‘buried bumber” στο οποίο η βαλβίδα της γαστροστομίας η οποία βρίσκεται εντός του στομάχου ενταφιάζεται εντός του τοιχώματος της κοιλιάς. Αυτό μπορεί να αποτραπεί με την αποφυγή υπερβολικής πίεσης στην βαλβίδα.